Communicatie

Zorg voor een open communicatie

Een vlotte en wederkerige communicatie tussen school en ouders is belangrijk voor een goede samenwerking en voor de ontwikkelingskansen van de leerling. In Brussel is het, door de erg diverse en meertalige context, niet altijd evident om te communiceren. Bovendien speelt soms ook laaggeletterdheid een rol. Het is aan de school om volop werk te maken van een open communicatie. Ga er niet te snel van uit dat ouders bepaalde zaken wel weten.

© Lander Loeckx

Enkele concrete tips

  • Gebruik (audio)visuele communicatie: foto’s en filmpjes zijn niet meer weg te denken uit onze hedendaagse communicatie. Gebruik dan ook maximaal foto’s, video’s en andere visuele ondersteuning (illustraties, pictogrammen via www.sclera.be) in je communicatie met ouders.
     
  • Varieer: combineer schriftelijke communicatie (brieven, e-mails, flyers, affiches) altijd met mondelinge communicatie (infoavond, oudercontact, een spontaan gesprek aan de schoolpoort). Gebruik zeker ook de sociale media.
     
  • Schriftelijke communicatie: gebruik altijd dezelfde pictogrammen en structuur in je teksten en schrijf in duidelijk en toegankelijk Nederlands. Wil je graag hulp en advies daarvoor? Raadpleeg de fiches en andere hulpmiddelen van het Huis van het Nederlands Brussel.
     
  • Informele en spontane gesprekken zijn cruciaal: maak regelmatig tijd voor persoonlijke en informele gesprekken. Dat is vaak de enige manier om anderstalige of laaggeletterde ouders te bereiken. Zo’n gesprek kun je doen aan de schoolpoort bijvoorbeeld. Voer regelmatig een spontaan gesprekje over niet-schoolse onderwerpen:  ‘Hoe was het gisteren op het trouwfeest?’, ‘Gaat alles goed met het nieuwe hondje?’ …  Als je regelmatig korte spontane contacten hebt, dan heb je ook heel snel gespreksonderwerpen bij iedere ouder (zwangerschap, huisdier, werk, feesten …).
  • Breng voldoende positieve boodschappen: communiceer niet alleen wanneer er problemen zijn, maar breng ook regelmatig positieve boodschappen over de talenten van je leerlingen. Bijvoorbeeld: ‘… is zorgzaam en maakt gemakkelijk vriendjes‘ of ‘ … heeft snel inzicht in patronen of houdt ervan om voorgelezen te worden‘. Een andere mogelijkheid is iets bij de hand houden, waar je ouders iets over wilt vertellen of vragen: een werk, een foto op je smartphone, een boek dat het kind geweldig vond. Je kunt per kind ook een portfolio bijhouden met werkjes, foto’s en voorwerpen.
     
  • Gebruik verbindende communicatie: als je op een wederkerige manier een dialoog wilt aangaan met ouders, komt verbindende communicatie van pas. Hoe doe je dat? Stel je empathisch op en probeer te achterhalen vanuit welke behoefte de ouder spreekt of denkt. Probeer oordelen en verwijten te vermijden. Luister naar de ouder zodra hij iets wil zeggen, enzovoort. Bekijk de infofiche 'constructief gesprek met ouders' binnen het thema kleuterparticipatie voor een voorbeeld van verbindende communicatie.
     
  • Bevraag de ouders: het is ook interessant om aan de ouders zelf te vragen wat hun communicatie-voorkeuren zijn. Zo krijg je een zicht op hoe je welke ouder het best kunt bereiken. Je kunt dit in een overzicht bijhouden en deze informatie in de school doorgeven als een leerling een nieuwe leerkracht krijgt. 

Ga aan de slag met onze materialen

  • affiche, brief, flyer of wegwijzers: heb je een activiteit waarover je wilt communiceren? Ga aan de slag met de materialen in onze tool. Elke Nederlandstalige school in Brussel heeft een login, gekoppeld aan het e-mailadres van de directie. Een eerste keer inloggen doe je door een nieuw wachtwoord aan te vragen. Neem contact op via het formulier als je geen toegang hebt tot de tool of als het e-mailadres van de directie veranderd is.
     
  • instrument ‘communicatie met ouders’: wil je in kaart brengen hoe jouw school het vaakst communiceert en waar er eventueel nog werkpunten zijn? Gebruik het instrument en ga aan de slag. Download het instrument 'communicatie met ouders'. Er zijn 2 formaten: A4 en A3. Die vind je hieronder. Kies een printversie of een versie waarin je online kunt noteren.
     
  • Infoborden en andere kanalen in de schoolomgeving: zoek je informatie over hoe je op een creatieve manier kunt communiceren via infoborden en themahoekjes? Download de infofiche 'infoborden en themahoekjes'. 

Duidelijk Nederlands met het Huis van het Nederlands Brussel

Het Huis van het Nederlands heeft fiches met tips over hoe je in je communicatie werk kunt maken van duidelijk Nederlands voor anderstaligen. Er zijn aparte versies voor de basisschool en voor het secundair onderwijs. In de fiches krijg je concrete tips over hoe je een inschrijvingsgesprek, een rondleiding op school of een infomoment kunt aanpakken.

 

Schakel een tolk in

Heb je een tolk ter plaatse, een webcamtolk of een telefoontolk nodig om te vertalen tijdens het inschrijvingsgesprek, het oudercontact of op een ander moment? Huur een tolk in via Brussel Onthaal.

Je kunt ook andere ouders inschakelen die de taal spreken en de school al goed kennen. Of een organisatie uit de buurt contacteren die een brug kan slaan tussen de ouder en de school.

Communiceren met anderstalige ouders - tips

In Brussel is een groot deel van de ouders anderstalig. Hoe ga je hiermee om in je communicatie? Mag je zomaar brieven vertalen? En wat met mondelinge communicatie? Hier alvast enkele nuttige bronnen en tips:

  • Klasse geeft uitleg over de taalwetgeving en vertelt wat je wel en niet mag vertalen.
  • Wil je meer informatie over de taalwetgeving zelf? Bekijk www.vlaanderen.be/taalwetwijzer 
  • Ook handig voor je communicatie met anderstalige ouders: de vele vertaalfiches van Klasse.
  • Of gebruik Google Translate of DeepL voor snelle vertalingen van brieven, e-mails, teksten enzovoort.
  • Het Huis van het Nederlands maakte een Franse en Engelse vertaling van veelgebruikte woorden in het basisonderwijs en van veelgebruikte woorden in het secundair onderwijs.
  • Schakel voor belangrijke gesprekken of contactmomenten een tolk in via Brussel Onthaal, meer info in de rubriek hierboven.
  • Gebruik de pictogrammenbrief in onze tool om toegankelijk te communiceren naar anderstalige ouders. Met de login-gegevens van jouw school krijg je toegang tot de tool. Elke Nederlandstalige school in Brussel heeft een login, gekoppeld aan het e-mailadres van de directie. Een eerste keer inloggen doe je door een nieuw wachtwoord aan te vragen. Neem contact op via het formulier als je geen toegang hebt tot de tool of als het e-mailadres van de directie veranderd is.
  • De app 'Leessimpel' ten slotte, maakt het voor ouders mogelijk om brieven te scannen met hun smartphone. Die brieven worden dan via de app omgezet naar eenvoudige samenvattingen in begrijpelijke taal. 

Maak je digitaal platform toegankelijker voor ouders

Klasse publiceerde een aantal tips over hoe je je digitaal platform toegankelijker maakt voor laaggeletterde ouders. 

Ligo Brusselleer organiseert smartphone-lessen voor ouders van kinderen uit Nederlandstalige lagere en secundaire scholen. Tijdens drie lessen leren ouders meer over het gebruik van het schoolplatform, over communiceren via mail en over interessante educatieve apps. Heb je een vraag over dit aanbod? Contacteer lies.vanobbergen@brusselleer.be, 0472 07 01 03. Dan bekijkt Ligo Brusselleer met jou hoe jullie aan de slag kunnen.